Podcast: Play in new window | Download
Subscribe: RSS
اگر در حال کار بر روی یک محصول یا سرویس جدید هستید و قصد دارید آن را در روزها یا ماه های آینده به بازار معرفی کنید، بدانید که اجرای درست این معرفی – که خود می تواند یک پروژه جدید قلمداد گردد – تاثیر مهمی در موفقیت کسب و کار شما خواهد داشت.
هر روز در سراسر دنیا شرکت های نوپا، کسب و کارهای کوچک، متوسط و بزرگ، محصول یا سرویس جدید خود را به بازار معرفی می کنند. تعدادی از آن ها آنقدر سر و صدا به پا می کند که اغلب ما از آن خبردار می شویم، برای مثال وقتی یک مدل جدید آیفون به بازار معرفی می شود. یا وقتی گوگل یا فیسبوک امکانات جدیدی را به سرویس هایشان اضافه می کنند.
لانچ شدن یعنی چه؟
در دنیای کسب و کارهای اینترنتی معرفی یک محصول جدید به بازار (یا Launch = لانچ) اگر بدون برنامه ریزی و دانش لازم انجام شود، کاری دشوار و دلهره آور برای ارائه کننده آن محصول خواهد بود. صنعت وب روز به روز در حال تغییر و پذیرای محصولات جدید است. رقابت آنقدر فشرده است که کارآفرینان مجبور هستند روش ها و ایده های جدید و خلاقانه ای را برای معرفی محصولاتشان و رساندن صدای خود به گوش مخاطبان هدف ابداع کنند.
اغلب دوستانی که استارتاپ دارند و در مراحل اولیه کسب و کار خود هستند، این سوال را از خوشفکری می پرسند که زمان مناسب برای لانچ محصولمان چه وقت است؟
در ادامه این نوشته، مجموعه نکات و سوالاتی را مطرح خواهم کرد که با یافتن پاسخ مناسب برای آن ها، بتوان دیدگاه بهتری در لانچ موفق یک محصول یا سرویس بدست آورد.
پیش از هر چیز بهتر است تعریف مشخصی برای مفهوم “لانچ” ارائه شود.
بطور کلی، لانچ، دو جنبه زیر را در بر می گیرد:
- جنبه تبلیغاتی: اطلاع رسانی درباره ورود یک محصول یا سرویس جدید (یا امکانات جدید برای محصول یا سرویس موجود) از طریق کمپین های تبلیغاتی، و راه اندازی موج خبری با بکارگیری تکنیک های بازاریابی.
- جنبه دسترسی به محصول: در دسترس عموم (یا مشتریان هدف) قرار دادن محصولی جدید.
معرفی یک محصول جدید به بازار (Launching) در واقع بیش از اینکه یک راه کار باشد، یک تاکتیک است. هر کدام از دو مورد بالا به خودی خود مزایایی دارند و اغلب، شرکت های بزرگ، هر دو مورد را با هم انجام می دهند. البته این یک قانون کلی نیست و ممکن است بسته به شرایط، تنها یکی اجرا شود و یا این دو، با تاخیر زمانی انجام شوند.
دریک استارتاپ ممکن است به دلیل فشار سرمایه گذاران یا بخاطر ارضای نیاز بنیانگذاران به مورد توجه قرار گرفتن، هر دو روش به صورت همزمان اجرا شوند اما در واقع لزومی برای اجرای همزمان در یک استارتاپ نیست. چرا که این کار می تواند بیش از آنکه مفید باشد زیانبار باشد.
به عبارت دیگر، ممکن است برای یک استارتاپ، تنها، در دسترس عموم قراردادن محصول کافی باشد و نیازی به انجام مورد اول (جنبه تبلیغاتی) نباشد. به این دلیل که، هدف لانچ تبلیغاتی جلب توجه تعداد زیادی از مشتریان در زمانی کوتاه است. اما این هدف، برای هر محصول تنها یکبار امکانپذیر است و اگرچه توجه تعدادی بالایی مخاطب را جلب می کند اما ممکن است این مخاطبان تنها یکبار مراجعه کنند و از محصول استفاده کنند و بروند. و این کار تجدیدشدنی نباشد.
از طرف دیگر به دلیل اینکه استارتاپ ها کمبود نیرو، سرمایه و امکانات دارند، اگر تعداد زیادی از مردم جلب لانچ تبلیغاتی شوند و بخواهند از محصول یا سرویس مورد نظر استفاده کنند، امکان رسیدگی و سرویس دهی مناسب به همه آنان وجود نخواهد داشت و این خود یک موج نارضایتی ایجاد کرده و تبدیل به یک ضدتبلیغ خواهد شد.
چه زمانی برای لانچ مناسب است؟
مشکل یا بهتر بگویم، ایرادی که اغلب مان به عنوان بنیانگذاران استارتاپ داریم، وسواس بیش از اندازه است. وسواس در افزودن امکانات بیشتر و یا کار بر روی جزئیات محصول برای جلب رضایت تک تک دوستان و همکاران و مشتریان. واضج است که این کار نیاز به زمان بیشتری دارد و در نتیجه مانع از ارائه محصول در زمان مناسب به بازار خواهد شد، کم کم کاسه صبر سرمایه گذاران را لبریز، تیم کاری را فرسوده و مشتریان احتمالی را سردرگم خواهد کرد.
منتظر کامل شدن محصول نمانید:
تکامل، در واقع یک نردبان است نه یک مسیر بسته و باید پله های آن را یکی یکی بالا رفت. پس به محض اینکه احساس کردید که محصولتان امکانات و ویژگی های اساسی را دارد و از کیفیت قابل قبول و مناسبی برخوردار است، آن را به بازار عرضه کنید. هر چه زودتر محصول را به دست مشتریان هدف برسانید، امکان گرفتن سریعتر نظرات مشتریان را دارید. در نتیجه می توانید تغییرات مورد نیاز را زودتر و با هزینه کمتر در محصول یا خدمات خود اعمال کنید.
در آینده وقت برای اضافه کردن امکانات و ویژگی های فرعی هست و سر فرصت می توانید کارهای باقیمانده را انجام دهید. با توجه به اینکه پس از لانچ تعداد زیادی نظر، پیشنهاد و انتقاد خواهید گرفت، در نتیجه، انجام کارهای باقیمانده بر اساس این نظرات و توام با بهینه سازی وضعیت موجود رخ خواهد داد که این، موجب انجام بهتر کارها و در نتیجه بالا رفتن کیفیت نسخه بعدی محصول خواهد شد.
برای اینکه بدانید داشتن چه ویژگی های اساسی برای محصولتان در هنگام لانچ مناسب است، پیشنهاد می شود برای خودتان یک ضرب الاجل (Deadline) ده روزه تعیین کنید. تصور کنید اگر تنها ۱۰ روز فرصت داشته باشید که محصولتان را عرضه کنید وگرنه همه کار و تلاشتان بی نتیجه شود، کدام ویژگی ها و امکانات را نگه می دارید و کدام ها را حذف می کنید؟
بسیاری از محصولات موفق ایرانی و خارجی در هنگام لانچ از این تاکتیک استفاده کرده اند. برای مثال وقتی میلچیمپ (MailChimp) سرویس بازاریابی ایمیلی و مدیریت لیست های ایمیل خود را عرضه کرد بسیاری از امکاناتی که امروز دارد مانند قالب های ایمیل، RSS-to-Email و … را نداشت.
یا زمانی که Drew Houston بنیانگذار دراب پاکس (DropBox که اشتراک گذاری و همسان سازی اطلاعات را بین ابزارهای متفاوت آسان می کند) به دنبال جذب سرمایه از یک جلسه به جلسه ای دیگر می رفت، هنوز بسیاری از ویژگی های نرم افزارش مانند امکان نصب بر روی همه سیستم عامل های مختلف موجود در بازار، کامل نشده بودند. او برای اینکه بتواند نظر مخاطبانش را درباره ایده و محصولش بپرسد، و سرمایه گذاران را به امکان موفقیت ایده اش متقاعد کند، بجای ارائه محصول ناقص، یک ویدیو از آن را منتشر کرد.
و یا یک مثال مشهورتر، اینکه در اولین نسخه سیستم عامل گوشی های همراه آیفون (iPhone) اگرچه امکان جستجو در اینترنت وجود داشت اما امکان جستجوی لیست شماره های مخاطبان (Contacts) وجود نداشت. همچنین امکان copy-paste دو سال پس از ارائه اولین مدل آیفون در نسخه های بعدی سیستم عامل آن ارائه شد!
پس عقب انداختن انجام کارهایی که در حال حاضر اهمیت و ارزش خاصی برای مشتری ندارند به شما این امکان را می دهد که بر روی مسائل و نیازهای مهمتر تمرکز و کار کنید.
در پایان تایید بر این نکته را لازم می دانم که نباید گذاشت کیفیت قربانی سرعت در لانچ شود. اینکه یک محصول در هنگام لانچ کمترین تعداد امکانات را داشته باشد اشکالی ندارد، اما اگر امکانات و ویژگی هاییش بی کیفیت باشد، به اعتبار سازندگانش به شدت لطمه خواهد زد و موفقیت آن را به شدت تحت تاثیر منفی قرار خواهد داد.
جناب عباسی عزیز ، در شرایطی که محصول خدمت یک نوآوری رادیکال است و ما درکی از نیاز بازار نداریم و بیشتر در پی خلق بازار جدید و محصول جدید هستیم باید از کدام جنبه بیشتر استفاده کنیم؟ لانچ کردن و استراتژی های ورود به بازار چیست ؟ آیا باید از نوآوری کاست و فقط به نیازهای کنونی توجه کرد یا باید رادیکال در پی مزیت رقابتی ای باشیم که خطر تازه واردان را کم کند ؟ شما به عنوان متخصص استارت آپ چه توصیه برای کارآفرینان دارید؟
من هم با این قضیه موافقم که نباید تا تکمیل نهایی محصول صبر کرد و باید ارتقای محصول را به صورت فاز به فاز انجام داد قرار نیست یک محصول 100 درصد نیاز یک مشتری را پاسخ دهد چون چنین چیزی امکان پذیر نیست ولی در صورت تکمیل محصول با استفاده از باز خورد مشتری میتوان درصد بالایی از نیاز مشتری را پاسخ داد کاری که مایکروسافت انجام میدهد . تاخیر و وسواس بیش از حد میتواند زمان شما را هدر دهد و رقیبان شما با یک محصول با کیفیت متوسط بازار را قبضه خواهد کرد . در نهایت منظور بنده عجله در فرستادن محصول به بازار نیست بلکه فاز بندی و کنترل هر فاز و گرفتن بازخورد از مشتری منظور است .
جناب عباسی
لطفا مرا راهنمایی بفرمایید
محصول جدید شرکت ما قیمت گرانی دارد از پانزده میلیون تومان به بالا
چگونه میتوانیم خریدار را راضی کنیم که چنین ریسکی بکند.؟
سلام
دوست عزیز این سوال بسیار سختی است که بسیاری از شرکت های جهان با آن درگیرند و پاسخ به آن در یک متن مختصر کامنت نمی گنجد!
مقاله خیلی خوب و مفیدی بود من در لانچ پروژم اینقدر وسواس به خرج دادم و میخواستم همه جاش تکمیل باشه که کلی سود و مشتری احتمالی را از دست دادم. آخرشم با یک ضرر بزرگ همراه شد.
سلام
خسته نباشید میگم به شماو ممنون از مطالب بسیار آموزندتون ، میخواستم بدونم چه نکاتی واسه شرکتهای خدماتی در استارتاپ باید مد نظر گرفته بشه و استارتاپشون چه تفاوتی با شرکتهای تولیدی داره؟
مطلب خوب و مفیدی بود متشکرم.
سپاس از مطالب خوبتون
سلام کامران هستم میخوام بدونم از چه راهی میتونم به زبانهای مختلف تولیدیم رابه دنیای خارج از ایران معرفی کنم تا شا ید بتونم با جذب یک سرمایه گذار خارجی تولیدیم را در یک منطقه با استعداد راه اندازی کنم لطفا من را راهنمایی کنید
سلام من احمد از رست نمیدونم چرا دست به هر کاری میزنم تو موفق نمیشم الان تو کاره چینی وبلور هستم میارم پخش میکنم ولی اصلا نفروختم نمیدونم چیکار کنم
با سلام
لطفا چند لانچ موفق و ناموفق شرکتهای تولیدی رو میتونم بطور مثال برام شرح بدید
با سلام خدمت جناب عباسی
بنده بدین طریق مراتب تشکر خود را بابت سایت بی نهایت مفیدی که راه اندازی کردید که با زبان بسیار ساده و قابل فهم مطالب تخصصی را توضیح میدهد، اعلام مینمایم م دست مریضاد دارم برای شما و همه همکاران شما
عباس شریفی
سلام و روز بخیر آقای مهندس
مطلبی که خواندم خیلی برایم مفید بود و استفاده کردم.
خیلی ممنون از زحمتی که کشیدید.
سپاس از زحمات شما
بسیار مفید بود