در ادامه مطلب قبلی که در آن به سه حوزه برای نسل جدید استارتاپ های ایرانی پرداختیم، سه مورد دیگر از حوزه های فناورانه را مطرح می کنیم به این امید که توجه تیم های استارتاپی به آن جلب شود. البته این را هم اضافه کنم که برخی از این حوزه ها چندان هم لبه فناوری نیستند اما هنوز، فرصت های تجاری بسیار عالی در آن ها وجود دارد و اشباع نشده اند و جای کار زیادی دارند.
انرژی
متاسفانه ایران به عنوان یکی از مهمترین کشورهای تولید کننده نفت در دنیا از انرژی های نوین و تجدید پذیر به صورت عمده و عمومی بهره چندانی نبرده است. اگرچه قیمت انرژی در ایران به دلیل دسترسی به منابع بزرگ سوخت فسیلی به نسبت کشورهای دیگر ارزان است (تا آنجا که از کشورهای دیگر برای استفاده از برق ارزان برای استخراج رمزارز به ایران می آیند) اما این روند نمی تواند برای همیشه ادامه پیدا کند چرا که سوخت های فسیلی اثرات مخرب بر محیط زیست می گذارند و روز به روز هزینه های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی استخراج و تولید و فروش آن ها بیشتر می شود. اما دسترسی به انرژی های پاک و تجدیدپذیر ولی ارزان می تواند به محیط زیست، اقتصاد و ثبات سیاسی و آینده ایی پایدار کمک کند و هزینه زندگی را به شدت کاهش دهد. روندهای جهانی نشان می دهد که منابع انرژی ارزانتر و مقیاس پذیر باید به سرعت جایگزین منابع قدیمی شوند تا بتوان نیاز تعداد زیادی از مردم را پاسخ داد. انرژی هسته ای می تواند راه حلی برای این موضوع باشد همینطور انرژی های خورشیدی، باد و … عامل تعیین کننده، هزینه نهایی تولید هر کدام از آن‌ها است.
موضوع مورد نیاز دیگری در حوزه انرژی، ذخیره و انتقال آن است. ایران یکی از پیشروترین کشورها در صنعت توزیع برق است و هزینه های زیادی برای تولید زیرساخت های آن صرف شده است. یکی از مهمترین موانع کوچک شدن و ارزانتر شدن ابزارها، رایانه ها و گوشی های موبایل و … ضعف باطری های فعلی در ذخیره برق است.
کار و اشتغال
با ظهور و کاربرد وسیع اتوماسیون، ربات ها و هوش مصنوعی و اثر زیاد آن ها بر مدل کار کردن انسان ها و شغل های مختلف پیش بینی می شود تا دو-سه دهه آینده بسیاری از مشاغل امروزی به کلی از بین بروند. همین امروز هم اشتغال در بدنه دولت بسیار کم شده است و وضعیت اقتصادی و فناوری اثرات بزرگی را بر روی معیارهای استخدام در شرکت های بخش خصوصی گذاشته است.
بنابراین ایده ها و راه حل هایی که می توانند فضای کار و اشتغال در آینده را پیش بینی کنند و برای آن از امروز برنامه ریزی کنند، بسیار مفید و موثر خواهند بود. به ویژه ابزارها و روش هایی که می توان امروز ساخت و به مردم و کسب و کارها کمک کرد تا خود را با این تغییرات سریع و مهارت های جدید تطبیق دهند.
افزون بر آن، اهداف و توقعات انسان ها برای رفتن به سر کار در حال تغییر است. مردم به دلیل کسب درآمد، بیمه، و معنابخشی به زندگی شان سر کار می روند. این کار می تواند یک شغل تمام وقت باشد یا پاره وقت. آیا در آینده انسان ها نیاز به شغل تمام وقت ندارد و چند کار پاره وقت را با هم انجام می دهند؟ یا اصلا نیاز به کار کردن کم می شود؟ یا هدف انسان ها از کار دچار تغییر می شود؟ این ها و بسیاری دیگر، پرسش هایی هستند که فکر کردن به آن ها فرصت های بزرگی را برای راه اندازی استارتاپ های اثرگذار بدست می دهد.
سلامت و سبک زندگی سالم
حوزه سلامت در ایران مشکلات زیادی دارد. از تعداد کم متخصصین گرفته و عدم کنترل میزان ساعات ویزیت در مطب ها گرفته تا مشکلات در واردات داروهای بیماری های خاص. از طرف دیگر متوسط سن جامعه در حال افزایش است و بیمه های درمانی تا چند سال آینده توان پرداخت هزینه های درمان جامعه سن بالا را نخواهند داشت. بنابراین افزایش سن همراه با سلامتی، سبک زندگی سالم و خودمراقبتی از کلمات و عبارات کلیدی برای نوآوری در این حوزه هستند. همچنین، روش های نوآورانه و ارزان برای معاینه و تشخیص و درمان بیماری ها روز به روز مورد توجه بیشتری قرار می گیرند.
پیشرفت فناوری های نانو و زیستی از جمله ژنتیک از طرفی و هوش مصنوعی از طرف دیگر، این امکان را بوجود آورده است که انواع داروهای جدید با اثرگذاری بیشتر و هدف‌گیری دقیق تر تولید شوند. در دنیا روندهای بزرگ و مهمی در زمینه ارزیابی وضعیت سلامتی و تشخیص زودهنگام و در دسترس بوجود آمده است. از جمله ابزارک ها و پوشیدنی ها.
ساخت تجهیزات پزشکی مدرن و قوی تر و دقیق تر نیز از جمله نیازهای دیگر در این بخش است. هزینه ی نمونه سازی این دستگاه ها به نسبت گذشته کمتر شده است و قدرت پردازنده ها بسیار بیشتر شده. دسترسی به داده های پزشکی بیماران از طریق سامانه های الکترونیکی پرونده پزشکی بر روی بستر اینترنت فراهم شده است. با گردآوری و پردازش این اطلاعات می تواند دیدگاه ها و درک بهتری از وضعیت سلامت افراد و جامعه بدست آورد.
(ادامه دارد…)