در مصاحبهای که در ظرفیت عضو هیئت مدیره و معاون نوآوری و کارآفرینی همآوا و عضو هیئت مدیره انجمن شتابدهندههای نوآور و فناور «شکوفا»، با مجله پیوست داشتم به بررسی وضعیت اکوسیستم استارتآپی ایران و چالشهای موجود پرداختم. درباره فرآیند جذب سرمایه توسط شتابدهنده همآوا توضیح دادم و به نکاتی پیرامون مهاجرت تیمها و اهمیت هوش مصنوعی اشاره کردم.
همانطور که اشاره کردهام، تیمهای پذیرفتهشده در شتابدهنده همآوا پس از گذراندن مراحل غربالگری و داوری، ابتدا در دورهای دو تا سه ماهه به نام شکلدهی قرار میگیرند که شامل خدمات غیرنقدی مانند آموزش و محل استقرار است. سپس در دوره شتابدهی، علاوه بر خدمات غیرنقدی، از سرمایهگذاری نقدی نیز بهرهمند میشوند.
همچنین تأکید کردم که شتابدهندهها باید برنامهها و اهداف تیمها را بهخوبی بررسی کنند تا در صورت وجود قصد مهاجرت، از تیمها بخواهند که از ابتدا این موضوع را بیان کنند. و اضافه کردم که اگر فرصتهایی برای توسعه بازار خارج از کشور وجود داشته باشد، شتابدهندهها باید تلاش کنند تیمها را در این مسیر حمایت نمایند.
در ادامه این گفتگو به اهمیت سرمایهگذاری در حوزه هوش مصنوعی اشاره کردم و نمونههایی از استارتآپهای موفق در این زمینه را نام بردم.
در این مضاحبه مشکلی که همه شتابدهندهها و مراکز حمایت نوآوری با آن دست و پنجه نرم میکنند را اینگونه بیان کردم: «مدتی است که شکلگیری تیمهای جدید و کارآمد کم شده است و این موجب شده است تعداد ورودی همه شتابدهندهها و نهادهای حمایت نوآوری به صورت چشمگیری کاهش یابد.» همچنین به مشکل دیگری که موجب شده است تعداد و کیفیت تیمهای پذیرفته شده در شتابدهندهها کاهش یابد را نبود دانش لازم کسب و کاری و نبود درک مناسب از فرهنگ کارآفرینی در تیمهای کم تجربهتر برشمردم.
افزون بر آن، به علت پایین بودن میزان تاثیرگذاری استارتاپها در جامعه اشاره کردم و گفتم: «به دلیل کم بودن میزان توسعه فناوریهای جدید داخلی، در دسترس نبودن نیازهای واقعی صنایع، دسترسی نداشتن مناسب به فناوریهای جهانی، نرخ شکلگیریایدههای خلاقانه و تأثیرگذار مطلوب نیست.»
از طرف دیگر، درباره پایداری چشم اندازی که زیربنای فکری ایجاد اکوسیستم نوآوری و استارتایی بود، نگرانی خود را اینگونه بیان کردم: «تا زمانی که سازوکارهای نقد شوندگی به صورت قابل توجهی در کشور نهادینه و اجرا نشود و نمونههای موفقیت بزرگ ایجاد نشود، نمیتوان انتظار داشت که چشمانداز موفقی که تیمهای نوپا را به حرکت وا میدارد، پایدار بماند.»
با این حال به باور من، چشمانداز روشنی اکوسیستم استارتآپی ایران وجود دارد چرا که با توجه به همه مشکلات و موانعی که وجود دارد، بروز و ظهور فناوریهای نوین، و شکلگیری مدلهای کسبوکاری جدید، همزمان با تغییرات نسلی و فرهنگی در جامعه، میتواند به حل مسائل اساسی جامعه و کشور کمک کند و سهم اقتصاد دانش بنیان را در تولید ناخالص ملی بالاتر ببرد.
برای مطالعه متن کامل این مصاحبه میتوانید به لینک اصلی مراجعه کنید:
مصاحبه سهیل عباسی با پیوست با عنوان شتابدهندهها با وجود مهاجرت هنوز به استارتآپها امیدوارند.