آرامش ذهن در عصر شبکه های اجتماعی و لذت جاماندن و از دست دادن

یکی از معیارهای موفقیت یک شبکه اجتماعی اضافه بر تعداد کاربران آن، میزان زمانی است که یک کاربر به طور متوسط در آن صرف می کند. روش بسیار هوشمندانه ای که سازندگان شبکه های اجتماعی برای جذب و نگه داشتن کاربرانشان انجام داده اند ایجاد تایم لاین های بی انتهاست. طوری که یک کاربر متوسط که حداقل ۱۵۰ نفر را فالو می کند ساعت ها می تواند تایم لاینش را به بالا بکشد و باز هم چیزی برای دیدن داشته باشد.

از طرف دیگر، انبوه اطلاعات و محتواهایی که در شبکه های اجتماعی وجود دارد موجب شده است تا بیشتر ما همواره نوعی نگرانی ناخودآگاه داشته باشیم که نکند از اتفاقاتی که می افتد بی خبر بمانیم.

برای نمونه تصور کنید یک عکس، نوشته یا ویدیویی ترند شده باشد و شما از آن بی اطلاع باشید. اگر جایی ببینید که یکی از دوستان شما دارد به آن اشاره می کند و شما نمی دانید چیست، احساس ناخوشایند جا ماندن به شما دست می دهد و فورا شبکه های اجتماعی را زیر و رو می کنید تا ببینید جریان از چه قرار است.

به این نوع از اضطراب Fear of Missing Out می گویند و هشتگ FOMO هم برایش ساخته شده است. این نگرانی از آنجایی ایجاد می شود که ما همیشه فکر می کنیم دیگران دارند درباره چیزهای جدیدی صحبت می کنند و از انجام تجربه های متفاوتی لذت می برند که ما از آن ها خبر نداریم یا یا در آن ها حضور نداریم.

 اینترنت تمامی ندارند

مغز ما انسان ها عادت کرده است چیزها را به پایان برساند و افزون بر آن ما برای چیزهای ناتمام یا کارهایی که شروع نکرده ایم بیشتر افسوس می خوریم تا کارهایی که به پایان رسانده ایم یا داریم تمامشان می کنیم.

همچنین وقتی ما از گوشی های موبایل مان دور هستیم و آن ها را کنارمان نمی بینیم دچار عارضه اضطراب Nomophobia می شویم. احساس افسردگی می کنیم و حال و حوصله مان را از دست می دهیم و با شنیدن کوچکترین صدایی از نوتیفیکشن یا حتی صدایی شبیه آن، به سراغ گوشی مان می رویم.
نیاز به غرق شدن در شبکه های اجتماعی و دیدن بیشتر و بیشتر محتواهای مختلف آنلاین به ویژه در زمان هایی که در شرایط و وضعیت نامناسبی قرار داریم بیشتر می شود.

www.shayankhosravi.com ©

در نتیجه یک حلقه بی پایان تشکیل می شود. هرچقدر تلاش کنید از اضطراب و نگرانی دور شوید حس از دست دادن و جاماندن در شما بیشتر می شود.

راه حل چیست؟ لذت بردن از جا ماندن (JOMO)

خیلی از ما نمی توانیم گوشی هایمان را کنار بگذاریم و خودمان را از دنیای مجازی جدا کنیم. اما می توانیم رابطه خود را با اینترنت و فضای مجازی بازبینی کنیم تا بلکه به راه ها و روش های ایجاد نظم و تعادل در زندگی برسیم. بیشتر ما لیست هایی از کارهایی که باید انجام دهیم می سازیم و مدام نوتیفیکیشن های مختلف از اپ های گوناگون روی گوشی هایمان دریافت می کنیم. اما از خود بپرسید: کدام یک از مواردی که در لیست کارها نوشته ایم واقعا لازم است انجام شود. کدام نوتیفیکیشن ها را لازم است حتما و فورا باید ببینیم؟

آقای اریک اشمیت مدیرعامل سابق گوگل در سخنرانی های مختلف در مراسم فارغ التحصیلی دانشگاه ها به دانشجوبان توصیه می کند: «برای اینکه معنای درست و واقعی زندگی را بیابند گوشی هایشان را کنار بگذارند تا همه آنچه که انسانی است در اطراف خود کشف کنید.»

در نبود گوشی به تدریج متوجه حضور خود در دنیای واقعی می شوید. اینکه درک کنیم زندگی ما چیزی فراتر از پست های اینستاگرامی و کانال های تلگرامی که روزهایمان را می جوند لذت بخش است. دنیای بهتری به دور از ترس از جا ماندن و ازدست دادن وجود دارد که چشم به راه شماست.

در واقع می توان گفت JOMO یا ‌‌Joy of Missing Out «لذت جا ماندن» یک راه حل بر اساس هوش هیجانی به عنوان پادزهری برای «ترس از جا ماندن» است. JOMO یعنی راضی بردن از جایی که در زندگی هستید و تجربه حضور در لحظه. نیازی نیست زندگی خود را با دیگران مقایسه کنید. آن تصاویری که در شبکه های اجتماعی از افراد خوشحال و خندان و خوشبخت و عاشق و پولدار و همیشه در سفر و تفریح می بینید تک فریم های از فیلم زندگی های پرفراز و نشیب آنان است.

JOMO یعنی اینکه دست از قضاوت خود بردارید و صداهایی که پس پشت ذهنتان به شما می گویند «نباید این کار را می کردی» و «باید آن کار را بکنی» ساکت کنید و بی خیال این نگرانی شوید که هر چیزی که انجام می دهید نکند نادرست باشد.

JOMO یعنی زندگی در سرعت آرامتر، برای لذت بردن از ارتباطات انسانی، استفاده درست از زمان خود، تمرین برای گفتن «نه»، و دادن زنگ تفریح از فناوری. بلکه بجای دنبال حریصانه اینکه قیمت دلار بالا رفت یا پایین، یا فلان سلبریتی چه کار کرد و فلان اتفاق چه شد، بتوانیم خودمان را در زمان حال بهتر و بیشتر درک کنیم.

دستیابی به حالت JOMO کار آسانی نیست به همین دلیل برای اینکار راه‌کارهای زیر پیشنهاد می شود:

۱. زمان خود را برنامه ریزی کنید:

کارهای مهم را زمانبندی کنید و بر اساس زمانبندی آن ها را انجام دهید. به جای اینکه نگران این باشید که دیگران دارند چکار می کنند برای زمان خود ارزش قائل شوید.

۲. اجازه دهید که در لحظه حضور پیدا کنید:

اگر روز بدی را شروع کرده اید یا اتفاقات ناخوشایندی در روز برایتان پیش آمد به خودتان زنگ تفریح بدهید و ریلکس کنید. اگر اتفاق خوبی افتاد خوشحالی کنید و آن را هرچند هم ساده و کوچک جشن بگیرید. اگر در شبکه های اجتماعی همه‌اش دارید افرادی را دنبال می کنید که با هر تصویر و محتوایی که می گذارند حرص می خورید، خود را از این غذاب رها سازید و حساب او را آنفالو یا ساکت کنید.

۳. زمانبندی های جدا از فناوری تعیین کنید:

به خودتان استراحت بدهید،‌ صفحاتی که اعصابتان را خورد می کنند یا حس FOMO را در شما تحریک می کنند آنفالو کنید. برای خودتان در روز محدوده زمانی استفاده از شبکه های اجتماعی بگذارید.

گوشی تان را سایلنت کنید. اپ های شبکه های اجتماعی را از روی صفحه اصلی گوشی به داخل پوشه ای در صفحه ای دیگر منتقل کنید که جلوی چشمتان نباشد. باور کنید هیچ خبری نیست. ساعت ها و روزها ها که بگذرد و شما به شبکه های اجتماعی سر نزنید هیچ چیز مهمی را از دست نداده اید. لازم نیست ایمیل تان را تمام روز روی کامپیوترتان باز نگه دارید. برای چک کردن ایمیل دو بازه نیم ساعته در زمان های مختلف در روز اختصاص دهید و به آن ها، خودتان را مقید کنید.

وقتی سفر می روید اینترنت گوشی هایتان را قطع کنید به جای عکس گرفتن از چیزهایی که همه دیده اند و گذاشتن در اینستاگرام، از سفر لذت ببرید.

۴. فاصله با گوشی را تمرین کنید؛

پس از خواندن این مطلب گوشی تان را بردارید و در اتاق دیگری بگذارید. اجازه بدهید مدتی بگذرد. ببینید که چه حسی پیدا می کنید. آیا نگران می شوید؟ احساس می کنید تلفنتان دارد زنگ می خورد؟ یا پیامی برای شما آمده؟ این ها کلک های است که مغز شما به شما می زند. سعی کنید در برابر آن تا جایی که می توانید مقاومت کنید. این تمرین را به مرور انجام دهید و هر بار تلاش کنید فاصله و زمان را بیشتر کنید.

۵. مدتی سکوت پیشه کنید:

برای مدتی پیش از اینکه سخنی بر زبان بیاورید مدتی مکث و سکوت کنید و به حرفی که می خواهید بزنید فکر کنید. از سکوت و حرف نزدن لذت ببرید. در ترافیک یا در حال رفت و آمد، گوشی تان را کنار بگذارید و به مردم و اطرافتان نگاه کنید. به احساساتی که درونتان شکل می گیرد توجه کنید. به افکاری که به ذهنتان می آید و می رود.

۷. یک کار جدید انجام دهید:

گلدان بخرید و گل بکارید. یک کتاب جدید بخوانید. یک دستور غذای جدید را امتحان کنید. یک دفتر خاطرات درست کنید و در آن بنویسید. یک دوست جدید پیدا کنید.

نوبت شماست:

شما چقدر زمان تان را در شبکه های اجتماعی سپری می کنید؟ آیا دچار FOMO شده اید؟ برای رهایی از آن چه کارهایی می کنید؟