واکاوی اولین دوره استارتاپ ویکند تهران: تجربه شکست شیرین برای کارآفرینان آینده + English Abstract

در دنیای امروز، توسعه پایدار چیزی است که اقتصاددانان توصیه می کنند. توسعه پایدار نیاز به بنیانهای فکری، ارزشی، حقوقی، صنعتی و حکومتی دارد تا بتواند شکل بگیرد. توسعه پایدار، باید اصالت داشته باشد. از بطن جوامع شروع شود و رشد کند تا بتواند موجب ایجاد شغل، رونق اقتصاد و ارتقای سطح کیفیت زندگی شود.

کارآفرینان (ارزش آفرینان) نقطه شروع چرخه یا اکو سیستم توسعه پایدار هستند.

تعریف ثروت در دنیای امروز با گذشته به طور اساسی تفاوت دارد. دیروز معنای ثروت داشتن منابع مالی مانند ملک و طلا و ماشین و پول بود، اما امروزه ثروتمندترین مردم دنیا افرادی دانش مدار و کارآفرین مانند بیل گیتس، بنیانگذار شرکت مایکروسافت، مایک زاکربرگ، بنیانگذار فیسبوک، و پیر امیدیار بنیانگذار ایرانی تبار ebay در آمریکا هستند.

دلیل این تفاوت، تغییر ساختار اقتصادی دنیای امروز به نسبت گذشته است. توسعه اقتصادی دنیاِی امروز برپایه نوآوری وخلاقیت و استفاده از دانش استوار است. این اقتصاد را اقتصاد مبتنی بر دانش یا اقتصاد دانش محور می‌گویند.

به وضوح مشخص است که کشورهایی که بخش قابل ملاحظه ای از تولید علم و دانش را به خود اختصاص داده اند، و توانسته اند زیرساخت های لازم برای تبدیل علم و دانش را به محصولات و خدمات تجاری مهیا کنند، از نظر صنعتی توسعه یافته و ازتوان اقتصادی و سیاسی بالایی برخوردارند. بنابراین لازمه رشد اقتصادی و توسعه پایدار در دنیای امروز توسعه مراکز تولید دانش و مهارت‌های فنی، مانند دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و همچنین ایجاد مراکز رشد کسب و کارهای دانش محور و حمایت از برنامه هایی مانند استارتاپ ویکند است.

هدف از برگزاری برنامه هایی از این دست، پرورش نیروهای جوان و دانشی، و با استعداد کشور و هدایت آنان در مسیر تبدیل به افراد اهل فکر و نظر، نوآور و خلاق و به عبارت دیگر، کارآفرین (ارزش آفرین) است.

کارآفرین ارتباط دهنده دانش و علوم با صنعت و بازار است.

این شعار نیست و برای همه روشن است که مهمترین و بزرگترین سرمایه های یک کشور، نه نفت و معادن طلا و مس و ذغال سنگ، بلکه نیروهای اهل فکر، یادگیرنده و خلاق آن‌ هستند و این نیروها کسی جز کارآفرینان نیستند. بسیاری از کارآفرینان فعالیت خود را در قالب ایجاد شرکت‌های کوچک و متوسط SMEها شروع می‌نمایند. در برنامه هایی مانند استارتاپ ویکند به این افراد قبل از شروع به راه اندازی کسب و کار خود، فرصت گرانبهایی به صورت فشرده برای تجربه دردسرها، مشکلات، تلخی ها، و موفقیت ها، پیشرفت و شیرینی های کارشان را در محیطی عملی و علمی تجربه خواهند کرد.

در کشور ما مراکز حمایت از کارآفرینان بسیار محدود و کارآفرین با تمام مشکلات ضمن تلاش جهت تبدیل ایده به پدیده، باید تمام خطر سرمایه گذاری را خود عهده دار باشد. جدای از این خطرات و ریسک ها، داشتن دانش اینکه چگونه باید یک ایده را تبدیل به پدیده و محصول تجاری قابل فروش کرد، کارهای زیادی از اندیشیدن به نام تجاری و تهیه مدل کسب و کار گرفته تا اجاره محل، تهیه مبلمان اداری، مدیریت مشتریان، تبلیغات و … باید انجام دهد.

استارتاپ ویکند تهران

استارتاپ ویکند یک حرکت جهانی غیر انتفاعی برای ترغیب و تشویق کارآفرینی از طریق آموزش راه اندازی کسب و کارهای موفق است. این رویداد غیر انتفاعی و جهانی تا به حال در بیش از ۲۰۰ شهر و ۷۰ کشور جهان برگزار گردیده است. استارتاپ ویکند، مشتاقان کارآفرینی را گردهم می آورد تا با اشتراگ گذاری ایده هایشان و تشکیل تیم ها به راه اندازی مدل های کسب و کار بپردازند.

توضیحات بیشتر: استارتآپ ویکند، دیگ زودپز برای رشد ایده ها و راه اندازی کسب و کارهای کوچک

هدف از برگزاری چنین برنامه هایی گسترش و تشویق روحیه کارآفرینی است تا جوانان کشور با شور و اشتیاق وارد فعالیت‌های کارآفرینی شوند و خود مولد کار باشند نه به دنبال شرکت در آزمون استخدامی ادارات و شرکت های دولتی سرگردان باشند.

استارتاپ ویکند می کوشد تا با انتقال این تجربیات آموزنده به جامعه مشتاق، گام موثری در آموزش به مشتاقان کارآفرینی بردارد. تقریبا نیمی از شرکت کنندگان در این رویداد افراد فنی و نیم دیگر شامل افراد با سابقه تجاری می باشد و تمامی آنها می توانند از تجربیات مربیان برخوردار شوند.

این رویداد ماه گذشته، از ۱۵ تا ۱۷ شهریور ۱۳۹۱ در تهران به میزبانی شرکت خاورزمین سیستم کیش برگزار شد. گزارش برگزاری اولین دوره استارتاپ ویکند تهران را اینجا (با تلاش مصطفی لامعی عزیز و همکارانش در آیکلاب) و اینجا (با تلاش آرش زاد عزیز و همکارانش در وبلاگینا) و اینجا (در وبنا) بخوانید. مجله بین المللی و معتبر Inc هم گزارشی از این همایش تهیه کرده است.

 واکاوی و تحلیل رویداد

دوستان عزیزی، مطالب و گزارشات خیلی خوبی از این دوره برنامه نوشته اند. هدفم از این نوشته پوشش خبری یا ارائه گزارش نیست بلکه تلاش خواهم کرد به طور خلاصه بررسی، تحلیل و ارزیابی منصفانه ای از این رویداد و آنچه نظر من را به خود جلب کرد، ارائه نمایم.

به نظر من موارد زیر در حد مناسب و خوبی انجام شده بودند:

• پخش زنده اینترنتی و پوشش خبری توسط آیکلاب و وبلاگینا و …
• استفاده درست و موثر از رسانه های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر برای اطلاع رسانی و ایجاد موج های تبلیغاتی
•  انتخاب محل برگزاری مناسب با فضای کافی، پذیرایی مناسب، زمانبندی برنامه ها
• باز بودن فضای ارتباطی که امکان شکل گیری هسته های گفتگو را مهیا می ساخت
• انرژی برگزارکنندگان، مربیان و شرکت کنندگان، انرژی ای پایان ناپذیر، فضا و اتمسفر مثبت و پرجوش
• صندلی های سالن آمفی تئاتر خالی نمانند و سماورهای آب جوش زود به زود خالی و پر شوند!

تجربه خوب من، دیدار با مجموعه ای از افراد خوشفکر، با انگیزه و ارزشمند بود. کسانی که اکثر شرکت کنندگان، هم تیم های خود را از قبل نمی شناختند. می دیدم که خیلی از شرکت کنندگان کارت های ویزیت (Business Cards) به هم می دادند و یا ایمیل و شماره همدیگر را می گرفتند. که امیدوارم این کار به ایجاد شبکه ای از دوستان و همکاران که در آینده در موفقیت کسب و کارشان بسیار موثر خواهد بود، منجرب شود.

نکته بسیار خوب دیگر حضور برترین ها و فعالترین کارآفرینان مدرن ایران به عنوان داور و مربی بود. در طول این برنامه، شرکت کنندگان با مربیان و متفکران، صاحبان اندیشه و کارآفرینان برتر ایران دیدار کرده و امکان یادگیری و تعامل و استفاده از تجربیات آنان به صورت رو در رو بود. یکی از نکات برجسته در برخی از تیم ها، روش های سازماندهی افکار و ایده هایشان بود. برخی از آنان به کمک آقای امیر مهرانی طوفان های فکری و نقشه فکر را به روش Sticky Ninja انجام داده بودند.

حضور در جمع چنین دوستانی، بخصوص در اتاق پر رفت و آمد و شاد مربیان، که کوچکترین فرصت و گفتگوی کوچک تبدیل به مباحثه ای جدی و پرانرژی می شد، و دیدن برق چشم ها و جرقه های روشن شدن افکار و ایده های جدید، بسیار مفید و خوشحال کننده بود.  نکته جالب دیگر، حضور کارآفرینان و استارتاپ های دیروز مانند  بنیانگذاران سایت کلوب به عنوان سرمایه گذار برای شکار ایده ها و استعدادها بود.

حضور من به عنوان مربی

حضور من به عنوان یک مربی در این دوره، تجربه مفید و گرانبهایی بود. افتخار آشنایی با مربیان و داوران با تجربه، خوشفکر و موفق، و همچنین حضور در فضای پرشور و انرژی، و امکان ارتباط مستقیم با افراد جوان و با استعداد هم نسل خودم؛ را داشتم. فرصت خوبی بود تا تجارب و دانش خودم را این افراد خوش ذوق، فعال و تشنه یادگیری به اشتراک بگذارم. دوستان خوبی پیدا کردم که اکنون هم با هم در ارتباط هستیم.

به طور کلی مربیان این رویداد به مشاهده و تعامل با تیم ها می پردازند. هر مربی با توجه به به حوزه تخصصی خود پاسخگوی سوالات و نیازهای شرکت کنندگان خواهد بود. تیم های دیگر نیز می توانند از بازخوردهای مربیان درباره ایده و محصولشان بهره مند شوند.

من در طول مدتی که در محل برگزاری رویداد حضور داشتم، با در نظر گرفتن کمبود وقت و فشاری که بر تیم ها بود، بدون ایجاد وقفه های طولانی، سعی کردم با بیشتر اعضای توسعه کسب و کار تیم ها صحبت کنم و در حد توانم سوال هایشان را پاسخ دهم اما تمرکز اصلی خودم را بر روی کمک به ۵ تیم  «خبر خوش»،«لنزکده»، «کجا بریم؟»، «دیوار شهر» و «اسفنج خیس» گذاشتم. هدف من کمک به شکل گیری خط فکری و جهت دهی اعضای این تیم ها به سمت ایجاد مزیت رقابتی و نقطه فروش واضح (USP) و همچنین راهنمایی در جهت آسان کردن کارها و جلب تمرکز افراد بر تولید محصول اولیه بود.

کاشکی ها:

در ادامه، نکات و مواردی را که فکر می کنم در صورتی که راه حل و تدبیری برای آن ها اندیشه شود، خواهد توانست به شدت کیفیت چنین رویدادهایی را ارتقاء بدهد، آورده ام. شما اگر برنامه گذار، اسپانسر، یا علاقه مند به شرکت در اینگونه برنامه ها هستید،  مطالعه موارد زیر را به شما توصیه می کنم.

۱. حضور کارآفرینان از صنایع دیگر

بیشتر مربیان و داوران از صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT) بودند. ای کاش تعداد بیشتری از کارآفرینان صنایع دیگر، حضور می داشتند تا دیدگاه ها، سلایق، و تجربیاتی شاید متفاوت در فضای فکری برنامه وجود می داشت.

۲. مساله مشق شب

هنگام مراجعه به برخی از گروه ها به عنوان مربی کسب و کار، با افرادی مضطرب و با استرس بالا مواجه می شدم که در برابر کارهایی که از ایشان خواسته شده بود یا فکر می کردند که باید انجام دهند، احساس نا توانی و ناامیدی می کردند. وقتی دلیلش را جویا شدم دیدم که مربیان قبلی که آمده اند موارد زیادی را برای اینکه بتوانند کارشان به موفقیت منجرب شود به آن ها پیشنهاد داده اند تا انجام دهند. احساس کردم دارند مشق شب انجام می دهند. برای نمونه، به تعدادی از گروه ها روش های تهیه پلان تجاری گفته شده بود و آنان هم حس کرده بودند که داوران به آن امتیاز مثبت خواهند داد. در حالی که به هیچ وجه تهیه پلان تجاری در آن زمان کم ممکن نبوده و برای راه اندازی یک کسب و کار، لزومی هم ندارد. پس تلاش کردم با آنان حرف بزنم و فکرشان را به سمت ایجاد مدل کسب و کار (بیزنس مدل) هدایت کنم.

توضیح بیشتر: آیا واقعا برای شروع یک کسب و کار به طرح کسب و کار (Business Plan) نیاز است؟! 

۳. استارتاپ ویکند یک مسابقه ی حیثیتی نیست!

برخی دیگر از شرکت کنندگان بخصوص گرافیست ها و برنامه نویس ها، دچار نوعی احساس ترس از مورد قضاوت قرارگرفتن مهارت هایشان بودند. طوری که انگار قرار است مسابقه برنامه نویسی یا طراحی گرفیک برگزار شود. این احساس موجب شده بود تا فشار زیادی تحمل کنند و زمان زیادی بر روی جزئیات گرافیکی یا تکنیک های عجیب و غریب کدنویسی برای اثبات خود به دوستانشان صرف کنند. به همین دلیل دچار وسواس می شدند و ارائه ی ماکت (Prototype) های گرافیکی و اپلیکیشن های نرم افزاری در دورهای تکرار پیشرفت پروژه، به تعویق می افتاد.

۴. کار تیمی، کار تیمی، کار تیمی!

درست که برای تشکیل دادن یک تیمِ کاری با دوام و موفق باید اعضای تیم شناخت خوبی از همدیگر داشته باشند و ایجاد این شناخت زمان بر است و در ۵۴ ساعت ممکن نخواهد شد. اما، در دنیای سریع و پر از تغییر امروز، برای به ثمر رساندن یک ایده در زمان کم نیاز به تشکیل سریع تیم است. افراد متخصص در مهارت های مورد نیاز باید آنقدر حرفه ای باشند که بدون نیاز به آمادگی و در کمترین زمان، بر پایه منافع مشترک (به نتیجه رسانیدن ایده) به یک نوع زندگی مسالمت آمیز در کنار هم در درون یک تیم بپردازند. پر واضح است که برای اینکار هر کدام باید مهارت های کار تیمی را یاد بگیرند. داشتن تحمل بالا و گوش دادن به انتقادها، انرژی دادن به هم تیمی ها، تقسیم وظایف و مسوولیت پذیری، ارتباط و گفتگوی سازنده و مداوم، و … از این مهارت هاست.

در تعدادی از تیم هایی که با آن ها در ارتباط بودم، می دیدم که یا خیلی ساکت نشسته اند و هر کسی سرش به کار خودش است، یا به دلیل اشکالی کوچک و ترس از کمبود فرصت کاری، آنقدر داد وبیداد و سر و صدا داشتند که انگار دعوا شده است!
البته هر دو نوع خطرناک و یا بهتر است بگویم مضر است. باید کانال های ارتباطی بین اعضای یک تیم باز بماند، حتی اگر با نظرات و سلایق یکدیگر ۱۰۰ درصد موافق نباشند. اینجاست که مدیر تیم باید وارد عمل شود و تلاش کند با جملات انرژی زا، تعریف کردن ها معقول، و برجسته کردن دستاوردهای کوچک، به اعضای تیم انرژی بدهد و امیدواری آنان به نتیجه کار را در هنگام برخورد با مشکلات، در سطح بالایی نگه دارد. از طرف دیگر، نحوه بروز این اختلاف نظرها نباید طوری باشد که همه اعضای تیم را مضطرب کند و باعث ایجاد چند دستگی در بین اعضای تیم شود.  مدیر تیم  باید آرامش را به گروه بازگرداند و کاری کند تا آستانه تحمل هم تیمی هایش را بالا نگه دارد.

۵. ایده گزار لزوما مدیرپروژه اجرای آن ایده نیست.

مشکل دیگر این بود که در بسیاری از تیم ها، ایده دهندگان، خود را مدیر پروژه نام گذاری کرده بودند و کسی هم با این کار مخالفتی نداشت. غافل از اینکه مهارت هایی که یک انسان خوشفکر و ایده گزار می تواند داشته باشد لزوما آن هایی نیست که در مدیریت پروژه و تیم به کارش بیایند. به کلام دیگر، یک مدیر، مجموعه مهارت های متفاوتی را به نسبت یک ایده پرداز لازم دارد تا بتواند موفق باشد.

۶. بجابی ابزارها، به مدل ها فکر کنیم.

در طول زمانی که در برنامه حضور داشتم، سوالات زیادی از من می شد. بیشتر این سوالات نشاندهنده ولع سوال کنندگان برای دانستن یک زبان برنامه نویسی؛ یک ابزار طراحی گرافیکی، یک نرم افزار و یا سخت افزار بود. شاید سوال کنندگان فکر می کردند که نرم افزار و سخت افزاری هست که معجزه می کند و می تواند آنان را یک شبه به مقصد راه های صد ساله برساند. اگر هم چنین میانبری وجود داشته باشد حداقل من از آن بی خبرم! بجای پرداختن به ابزارها، باید به ایده ها و روش ها پرداخت. به قول اقتصاددانان رابرت کوتر، و هانس برند شافر در کتاب گره سلیمان: « کشتی هایی که بنادر چین را به مقصد آمریکا ترک می کنند پر از محموله کالا هستند اما آنها تقریبا خالی برمی گردند. آمریکا کالاهای حجیم از چین وارد می کند که قفسه های فروشگاه هایی مثل وال مارت را پر می کنند و در عوض خدمات نامرئی و بدون وزن مثل برنامه های کامپیوتری، فیلم های هالیوودی و خدمات بانکداری به چین صادر می کند.» قدرت سیاسی و اقتصادی آمریکا در این است که آن ها، روش های فکر کردن، روش های حل مساله، مدل های کسب و کار، چارچوب های (Frameworks) تبدیل ایده به پول و … صادر می کنند.

۷. قبل از ورود هماهنگ کنید!

مورد دیگر قابل توجه، که آقای سالار کابلی هم  از آن کمی رنجیده است، عکس العمل برخی تیم ها به حضور پی در پی مربیان در اتاق هایشان بود. آن ها بر روی درب ورودی شان برگه هایی چسپانیده بودند که: « قبل از ورود هماهنگ کنید» یا با لحنی خودمانی تر: «مربی عزیز هروقت کمک خواستیم بهتون میگم.»

به نظر من این عکس العمل تا حدی قابل پیشبینی بود. در هنگامی که زمان به سرعت دارد می گذرد، و تیم ها فرصت زیادی ندارند و کلی کار برای انجام دادن دارند، یک دقیقه هم مهم است. بنابراین وقتی مربیان مختلف مدام به آن ها مراجعه می کنند و بخصوص اگر بخواهند برای همه سخنرانی کنند و توجه همه را داشته باشند، اگرچه تجربه ای ناب و تکرارناشدنی برای یادگیری است، اما این وقفه ها، تمرکز فکری اعضای تیم ها را به هم خواهد ریخت. از طرف دیگر، حجم و ارزش اطلاعات و آموزش های منتقل شده به اندازه ای بالا بود که اکثر اعضای تیم ها را تا چند دقیقه و یا حتی چند ساعت به شدت تحت تاثیر قرار می داد. در این حالت، تصمیم می گرفتند که این اطلاعات و آموخته های جدید را به نحوی در پروژه شان بکار ببرند که این خود دردسر جدیدی بود.

 ۸. در آموختن، انتخاب کنیم.

تعدادی از تیم ها درد دل می کردند که فلان مربی چیزی گفت که با گفته های بهمان مربی تناقض و تفاوت دارد و ما سردرگم شده ایم. البته قرار نیست همه مانند هم فکر کنند. راه های رسیدن به موفقیت و قرارگرفتن درجایگاه مربی زیاد است و این راه ها لزوما یکسان نبوده و ممکن است در مسیرهای کاملا خلاف جهت هم باشند. نکته هم اینجاست که باید یاد بگیریم از هر کسی چه چیزی را بیاموزیم. باید در آموختن، انتخاب کنیم. این انتخاب باید به تناسب موقعیت کاری، فکری، وضعیت و فازبندی پروژه مان باشد. هدف از وجود دیدگاه های مختلف در رویدادهایی مانند استارتاپ ویکند، دادن امکان انتخاب و یادگیری از دیدگاه های متفاوت به شرکت کنندگان است.

 ۹. چند انتقاد از اسپانسرهای رویداد:

شاید در فرهنگ ما، انتقاد کردن از کسی که به انجام کاری کمک می کند، و خرج می کند تا رویدادی شکل بگیرد، به «نمکدان شکستن» تعبیر شود. اما از آنجایی که اسپانسرها هم  با  کمک مالی خود؛ در پی کسب اهداف تجاری و تبلیغاتی خود هستند، در مورد اسپانسرهای  رویداد اولین استارتاپ ویکند تهران انتقادات زیر را دارم که امیدوارم در برنامه های بعدی ازین دست، مورد توجه قراردهند تا حضوری پربارتر داشته باشند:

اول) برایم عجیب بود که وقتی جناب آقای دکتر جوانمردی مدیرعامل شرکت فناپ سخنرانی می کردند، تصویر پشت سرشان ثابت بود. اول تصور می کردم ممکن است مشکلی در پروجکشن یا نوت بوک ایشان هست اما کمی که گذشت همه متوجه شدیم که ایشان هیچ گونه اسلاید یا تصویری را برای سخنرانی شان تهیه نکرده اند. البته، قطعا ایشان آنقدر سرشان شلوغ است که فرصت چنین کاری را نداشته باشند اما قطعا کسانی را دارند که یک پاورپوینت مناسب و درخور، و هماهنگ با سخنان ایشان آماده کند، شاید لزومی برای اینکار ندیده اند! خمیازه های حضار در سالن آمفی تئاتر نشانه ی خوبی برای یک سخنرانی نیست.

توضیح بیشتر: چطور مانند استیو جابز سخنرانی کنیم؟ ۵ نکته طلایی.

دوم) اسپانسرها، برنامه ی اسپانسرشیپ مرتبط با موضوع نداشتند، برند هایشان در دید نبود بلکه تنها کارمندانشان جلوی چشم بودند.  من به شخصه اگرچه مثل همه شرکت کنندگان از حضور اسپانسرهای قدر و بین المللی به عنوان استعدادیاب و سرمایه گذار خوشحال شدم اما نتوانستم برنامه یا مدل استعدادیابی یا سرمایه گذاری آنان را به صورت شفاف ببینم. در سخنرانی های اولیه، وعده های زیادی داده شد اما اکثر این وعده ها گنگ و کلی گویی بودند. برنامه مشخصی ازجمله پیش شرط، معیار ارزیابی و سنجش ایده ها و تیم ها، و اینکه فردای روز پس از اختتامیه چه کسی باید منتظر چه حرکتی از سوی آن ها باشد، نداشتند. تا آنجایی که من توانستم دریابم، مدیران و کارکنان شرکت فناپ و TIMWE آنجا فقط حضور داشتند. ایشان مدام در زمان های مختلف به محل برگزاری برنامه می آمدند، و به دقت روند حرکت تیم ها را زیر نظر داشند. البته صرف حضور خوب است اما کافی نیست.

سوم) برخلاف فناپ، کارمندان پرتغالی شرکت TIMWE، اسلاید و ویدئو داشتند اما متاسفانه اسلایدهایشان قوانین اولیه یک ارائه (Presentation) مناسب را رعایت نکرده بود. متون بسیار زیاد و تصاویر کم بودند و حضار در سالن مسیر سخنرانی را گم می کردند. برایم جالب بود که با هرکدام از نمایندگان تیم وی صحبت می کردم تا ببینم رویه آن ها برای توجه به استعدادها و حمایت از ایده ها چگونه است، تنها یک سری جملات تقریبا مشابه را از آنان می شنیدم با این مضمون که: «ما اینجا آمده ایم تا به دنبال استعدادهای نو و جوان در خاورمیانه باشیم که کسب و کار خود را در خاورمیانه توسعه دهیم». هرگاه می پرسیدم روش شما چیست؟ برنامه های حمایتی شما چگونه است؟ دقیقا دنبال چه افراد و ایده هایی هستید؟ به من کارت ویزیت می دادند!

۱۰. قضاوت درباره ایده ها کار ظریف و پردقتی می طلبد.

نمی توان به سادگی یک ایده را کنار گذاشت و یا دیگری را پرستید. ایده های مطرح شده در اولین روز از اولین استارتاپ ویکند تهران که بر اساس مفهوم Elevator pitch تنها و تنها در ۶۰ ثانیه ارائه می شدند، را می توان به شکل زیر دسته بندی کرد:

• ایده هایی که سعی داشت مشکلی را که خود ایده دهنده با آن مواجه است حل کند که ممکن است لزوما مشکل همه نباشد.
•  ایده هایی که سعی داشت مشکلی را که خود ایده دهنده با آن مواجه است حل کند و ممکن است مشکل همه هم باشد.
• ایده هایی که قبلا نمونه هایی از آن اجرا شده ولی آن چیزی نیست که ایده دهنده فکر می کند باید باشد: بهبود محصول یا سرویس.
• ایده هایی که در حال حاضر نمونه های خارجی آن به بهترین شکل موجود است اما یا نمونه خارجی آن به کار مصرف کننده ایرانی نمی آید، و یا ایده دهنده از وجود آن بی اطلاع است.

به هرحال ایده های مطرح شده، که بالاترین تعداد ثبت شده در تاریخ برگزاری استارتاپ ویکندها را درجهان به خود اختصاص داد، به قضاوت شرکت کنندگان گذاشته شدند و بر اساس رای گیری، تعدادی از آنها برای واگذاری به تیم ها، انتخاب شدند. تلاش برخی از شرکت کنندگان برای گردآوری رای و جلب توجه رای دهندگان، اتفاق جالب و مهمی بود. تمرین خوبی برای بازارسازی!

البته رای آوردن تعدادی از این ایده ها موضوعی لحظه ای و احساسی بود، و از ابتدا هم واضح بود که اجرایی کردن آن ایده ممکن است ازآنچه که به نظر می رسد پرهزینه تر باشد، و پس از آن هم، امکان فروش و جلب توجه بازار را نداشته باشد. چرا که نقطه فروش شفاف و منحصربفرد (Unique Selling Point) نداشتند. اگرچه همانطور که در بالا هم گفته شد، هدف اصلی چنین برنامه هایی تبدیل ایده به محصول واقعی نیست بلکه هدف اصلی از شرکت در اینگونه برنامه هایی، یادگیری و تجربه کردن دردسرها، خوشی ها، تلخی ها و شیرینی های طی کردن مسیر ایده به پدیده است.

شکست شیرین و به یادماندنی

برای همین، همه تیم ها، در پایان برنامه دچار یک «شکست شیرین» می شوند. به این معنا که اگرچه کم یا زیاد، همه تلاش خود را برای به نتیجه رسانیدن ایده هایشان کرده اند، اما قطعا محصول تولید شده – اگر تولید شده باشد – آن چیزی نیست که روز اول تصورش را می کردند، و مسیر طی شده، آنقدر که می پنداشتند آسان و هموار نیست. شیرینی های کارتیمی، یافتن دوستان و همفکران جدید و خوشفکر، حس خوب مشاهده پیشرفت در کار و … تجربه ی گرانقیمتی را به آنان خواهد داد. پس از اختتامیه، قطعا به سه روز گذشته بارها و بارها فکر خواهند کرد، رفتار و عملکرد خود را تحلیل خواهند کرد و خواهند کوشید تا نقاط ضعف و مواردی که موجب شکست شده بود را رفع کنند و نقاط قوتشان را برجسته تر کنند.

خلاصه اینکه: هیچ کس دست خالی از این رویداد بیرون نرفت!

لازم به ذکر است که دومین استارتاپ ویکند تهران در تاریخ ۱۷ تا ۱۹ آبان ۹۱ همزمان با هفته جهانی کارآفرینی و موازی با برنامه رقابت جهانی استارتاپها (Global Startup Battle) است  برگزار خواهد شد. برای ثبت نام در این دوره اینجا را ببینید.